Rafael wordt geboren in 1911 in de stad Burgos in een gedegen katholiek gezin. Hij blijkt een begaafde student die houdt van het uitgaansleven, maar in zijn privéleven veel tijd besteedt aan gebed: ‘Als je aan het begin van de dag alles in Gods handen legt, dan lukt alles beter; dat is althans mijn ondervinding’ (1933). Hij schrijft zich in aan de universiteit van Madrid als student architectuur, en geniet van het leven. Op aanraden van zijn tante in Avila brengt hij een bezoek aan de trappistenabdij San Isidro. Wat hij daar beleeft doet hem besluiten in te treden. Tegen de abt zegt hij: ‘Als u mij aanneemt, krijgt u een opgewekt hart met veel liefde tot God binnen. Daar kunt u zeker van zijn.’
Na vier maanden wordt bij hem diabetes geconstateerd. Die wordt zo erg dat hij het klooster moet verlaten. Een harde beproeving, maar ‘als God het wil, zal ik kunnen terugkeren’ (1934). Inderdaad mag hij terugkomen, niet als volwaardig lid, maar als oblaat. Maar twee maanden later gaat het weer mis, en weer moet hij zijn geliefde klooster verlaten. ‘Als het kruis erbij hoort, dan accepteer ik dat’ (1935). Hij schrijft dat op vier-en-twintig-jarige leeftijd.
Zijn gezondheid gaat steeds verder achteruit. Zelf begint hij steeds meer te lijken op een wandelend skelet. Op paaszondag 1938 schrijft hij aan een vriend: ‘Vandaag, Paaszondag, heeft vader abt mij ingekleed in een pij en een scapulier. Nu zie ik er uit als een echte monnik. Ik ben met name blij met mijn wijde mouwen, al weet ik niet precies wat ik daar allemaal mee aan moet. Ik wenste dat ik evenveel liefde had voor God, als al die kledingstof in overvloed.’
Cultuur & verering
Hij sterft op 26 april 1938. In 1992 wordt hij zalig verklaard. Op 11 oktober 2009 volgt zijn heiligverklaring door paus Benedictus XVI.
