Gummarus was afkomstig uit Emblehem (het tegenwoordige Emblem) bij Lier. Hij was als ridder verbonden aan het hof van Pepijn de Korte († 768). Hij begeleidde zijn vorst op menige veldtocht en was zoveel als zijn rechterarm. Maar hij wist zich aan het mondaine leven te onttrekken door vasten en gebed. Hij sloot een gelukkig huwelijk. Na de dood van zijn vrouw ging hij op pelgrimstocht naar Rome en trok zich na thuiskomst terug in de eenzaamheid ergens in de omgeving van Lier en bouwde er een bidplaats. Daaruit ontstond geleidelijk aan de stad Lier.
Legende
Op de eerste dag van zijn reis naar Rome sloeg hij zijn tent op aan het riviertje de Nete. Om ruimte te maken moest hij wel een boom omhakken. Maar de man aan wie die boom toebehoorde was hier woedend over. Toen heeft Gummarus in de daarop volgende nacht de boom weer rechtop gezet en met zijn gordel stevigheid gegeven.
Een andere versie vertelt dat het niet Gummarus zelf was, maar zijn soldaten die een boom hadden omgezaagd op privé-terrein. Gummarus zou die boom weer op zijn schouders hebben genomen en op zijn plaats hebben teruggezet. Vervolgens bond hij zijn riem eromheen en de boom was weer de oude en groeide als kool.
Tegenwoordig bevindt zich ter plaatse een gedachteniskapel. Vroeger stond daarnaast een zeer kunstig in ijzer uitgebeelde boom. Dat kunstwerk staat thans in de St.-Gumaruskerk zelf.
Een andere legende vertelt nog dat Sint Gummarus een bron liet ontspringen door zijn pelgrimsstaf in de grond te steken.
Verering & Cultuur
Na Gummarus’ dood werd zijn heilig lichaam in een boot geheel vanzelf zonder riem of schipper van Emblem naar Lier overgebracht.
Om de 25 jaar staan de Sint-Gummarusfeesten in het teken van de Grote Ommegang. Daarin wordt de zilveren reliekschrijn van Gummarus rondgedragen onder begeleiding van de zogeheten Reuzentrein. Die bestaat uit een aantal praalwagens waarop reusachtig groot zijn afgebeeld o.a.: de Dolfijn, de Kameel, de Olifant, het Ros Beiaard, Cor de Kluts, Pallieter, de Leeuw met de Maagd, het Schip van ’s Lands Welvaren enz.
Patronaten
Vanwege het voorval met de boom werd Gummarus in vroeger tijden aangeroepen bij arm- en beenbreuken.
Omdat er vooralsnog geen patroonheilige van de spoorwegen is, zou Gummarus kunnen worden aangeroepen vanwege zijn trein!
