Op 28 mei 1549 valt de eerste martelaar van de jezuïetenorde, Pater Antonio Criminali, te Vedâli aan de westkust van India, even ten zuiden van Goa. Er is daar een groot hindoe-bedevaartoord, waar op grote feestdagen duizenden pelgrims naar toe trekken. De Portugese overheersers ruiken geld; ze plaatsen een hek, bewaakt door militairen, waar de pelgrims toegangsgeld moeten betalen. Pater Criminali had het ze nog zo afgeraden…
Op dat moment is hij nog een jongeman, van negenentwintig. Hij was afkomstig uit het Italiaanse plaatsje Sissa, gelegen in het bisdom Parma. Daar had hij zich opgegeven voor de priesterstudies. Hij was al diaken, toen Pater Petrus Faber in in 1541 in Parma een dertigdaagse retraite kwam preken. Antonio was onder de indruk, maar hoewel enkelen van zijn vrienden om toelating verzochten tot de jezuïeten, deed hij dat niet. Hij vertrok als pelgrim naar Rome, en wendde zich daar tot vader Ignatius. Uit bescheidenheid vroeg hij niet te mogen intreden, maar allerlei klusjes te doen om de paters te ontlasten. Ignatius zag wat in de edelmoedigheid van de jongeman en nam het m graag in huis op. Toen kwam het bericht dat Antonio’s moeder gestorven was, en dat zijn vader hem hard nodig had. Hij ging dus naar huis terug, hielp zijn vader over de inzinking heen en vroeg na terugkomst in Rome om toegelaten te worden tot de orde, april 1542. Twee weken later vertrok hij naar Coimbra om er zijn studies te voltooien. In maart 1544 volgde zijn priesterwijding.
Hij werd uitgezonden naar Goa waar hij in september 1545 aankwam. Ondanks zijn jeugdige leeftijd benoemde vader Franciscus Xaverius hem onmiddellijk tot overste van het hem toegewezen gebied. Hij visiteerde de her en der verspreide paters, stichtte nieuwe staties en stelde catechisten aan. Bij christenen en hindoes stond hij bekend als een uiterst beminnelijk man.
Half mei 1549 visiteert hij de statie van Vedâli. Juist in de dagen dat vele pelgrims toestromen naar de beroemde tempel. Tot ontzetting van Pater Criminali bemerkt hij dat er toegangsgeld betaald moet worden aan een Portugese bewakingsdienst. Hij smeekt de commandant van de wacht de mensen vrije doorgang te verlenen. Tevergeefs. Intussen hebben inlanders de hulp ingeroepen van gewapende knokploegen. Op het zien daarvan nemen de Portugese soldaten de vlucht en laten de christenstatie onbeschermd achter. Met enkele medegelovigen wordt pater Criminali doodgeknuppeld en onthoofd. Zijn hoofd en zijn kleding worden in triomf naar de tempel gedragen om daar voor de godheid te worden neergelegd. De christenen die ontsnappen aan het bloedbad, begraven haastig het lijk van de pater in het zand van het strand. Als ze het later komen zoeken is het spoorloos verdwenen, weggespoeld waarschijnlijk.
Pater Criminali staat te boek als ‘Dienaar Gods’. Zijn zaak loopt nog.
