De heilige Thomas (1225-1274) is een van de belangrijkste kerkleraren van de Rooms-Katholieke Kerk. Zijn filosofische en theologische geschriften hebben er groot gezag.
Jeugd
Thomas werd in 1225 geboren op een landgoed nabij Napels, als zoon van graaf Landulph van Aquino. Zijn ouders vertrouwden zijn opvoeding en opleiding toe aan de benedictijnen van de abdij van Monte Cassino. Als jongeman ging hij in Napels studeren en kwam daar in contact met de nog jonge bedelorde van Sint-Dominicus.
Dominicanen
In 1243 besloot Thomas in te treden bij de dominicanen. Die beslissing stuitte op felle weerstand bij zijn adellijke familieleden. Met alle mogelijke middelen probeerden ze hem vergeefs op andere ideeën te brengen. Hij vervolgd zijn studie in Napels en belandde later in Parijs en Keulen. Daar studeerde hij onder zijn medebroeder Albertus Magnus af in de filosofie en de theologie.
Doctor Angelicus
Als docent verwierf Thomas, die Doctor Angelicus (‘Engelachtige Leraar’) wordt genoemd, grote faam. Hij was een van de belangrijkste denkers van de Middeleeuwen. Zijn omvangrijke hoofdwerk Summa theologiae is een totaaloverzicht van de katholieke leer. Die leer legde hij uit met behulp van de Kerkvaders en heidense filosofen als Plato en Aristoteles. Dat hij de laatste bijzonder wijsgerig gezag toedichtte, kwam hem aanvankelijk duur te staan. Enkele van zijn op Aristoteles gebaseerde stellingen werden in 1277 door de bisschop van Parijs veroordeeld. Maar deze veroordeling werd kort daarna herroepen.
Eucharistie
De geleerdheid van Thomas ging gepaard met een hoog ontwikkelde religiositeit waarbij de Eucharistie centraal stond. In opdracht van paus Urbanus IV ontwikkelde Thomas de liturgie van het nieuwe feest ter ere van het Heilig Sacrament. Voor dit feest schreef hij beroemde hymnen als Lauda Sion en Pange lingua.
Overlijden
In 1274 ging Thomas op weg naar het Tweede Concilie van Lyon, waar hij de paus moest bijstaan als theologisch raadsman. Onderweg stierf hij op 7 maart in de cisterciënzerabdij van Fossanova. Op 28 januari 1369 werd zijn lichaam naar Toulouse overgebracht.
Heiligverklaard
Thomas werd in 1323 heiligverklaard en in 1567 verheven tot Doctor Ecclesiae (Kerkleraar). Paus Leo XIII verhief in 1879 de leer van Sint-Thomas, het thomisme, tot de officiële filosofie van de Rooms-Katholieke Kerk.
Feestdag
Zijn liturgische gedachtenis op de Romeinse kalender staat op 28 januari, de dag van de translatie van zijn lichaam naar de laatste rustplaats.
